Een glazen plafond en carrièremogelijkheden, een loonkloof en pensioenkloof, vooroordelen en stereotypen, traditionele rolpatronen en zorgtaken, intimidatie en geweld … De strijd tegen diepgewortelde maatschappelijke ongelijkheden tussen vrouwen en mannen is niet gestreden. Daarom is het essentieel om de partijprogramma’s goed te bekijken en in juni een stem uit te brengen voor meer gelijkheid V/M, overal.
Meer gelijkheid v/m overal: hoe?
Depenalisering van abortus
Honderden vrouwen gaan nog steeds naar Nederland voor een veilige abortus omdat de wettelijke termijn in België beperkt is tot 12 weken zwangerschap
Het ABVV wil:
- een volledige depenalisering van abortus, abortus moet uit de strafwet;
- een uitbreiding van het recht op abortus tot 20 weken;
- afschaffing van de 6 dagen bedenktijd, die nutteloos en betuttelend is;
- grondwettelijke verankering van dit recht.
Lonen en werktijden
De loonkloof tussen vrouwen en mannen bedraagt nog steeds 21%.
Het ABVV wil:
- de naleving van de wet van 2012 over de loonkloof en sancties bij niet-naleving;
- de Europese richtlijn over loontransparantie omgezet zien in Belgisch recht, rekening houdend met de realiteit van de arbeidsmarkt en de daaruit voortvloeiende discriminatie;
- een beperking op overuren en invoering van een collectieve arbeidsduurvermindering tot 32 uur per week, met loonbehoud en compenserende aanwervingen. Deeltijdse werknemers (voornamelijk vrouwen) zouden rechtstreeks moeten profiteren van deze eerlijkere verdeling van het beschikbare werk;
- alle gewerkte overuren zouden volledig uitbetaald moeten worden, recht geven op bijkomende rust en onderworpen zijn aan belastingen en sociale zekerheidsbijdragen;
- verhoging van het jaarlijks wettelijk verlof tot 5 weken.
- betere verlofregelingen: vereenvoudiging van tijdskrediet en bredere toegang tot deze regeling buiten de regelingen voor ‘zorg’ en ‘opleiding’. We streven hier naar een flexibelere anciënniteitsvoorwaarde (zoals voor ouderschapsverlof) en een betere uitkering (die ten minste gelijk is aan de armoedegrens).
Ouderschap en arbeidsrecht
Het ABVV wil:
- verlenging van het geboorteverlof (voor vaders en co-ouders) tot 15 weken, waarvan een deel verplicht moet opgenomen worden;
- betaling van moederschapsverlof tegen 100% van het loon, moeder worden is momenteel financieel nadelig;
- ouderschapsverlof in de vorm van 1/10de tijd moet een recht worden (in plaats van een gunst zoals nu).
Pensioenen
De pensioenkloof tussen mannen en vrouwen is in België opgelopen tot 31%, meldde het Federaal Planbureau op basis van gegevens over 2017. Zonder het systeem van gelijkgestelde periodes van inactiviteit zou dit 43% zijn (bron: Federaal Planbureau, februari 2024).
De pensioenhervorming moet dus rekening houden met de werksituatie, de loopbaan en het loon van vrouwen, door bij de berekening van het pensioen bepaalde periodes gelijk te stellen met effectief gewerkte periodes.
Het ABVV wil:
- dat periodes van ouderschapsverlof, deeltijds werk met werkloosheidstoeslag, thematisch verlof en ziekteverlof blijvend gelijkgesteld worden met arbeid voor de berekening van de toegang tot het minimumpensioen, zoals nu het geval is;
- een wettelijk pensioen na 40 jaar werken, waarbij de hoogte van het pensioen wordt berekend op basis van 1/40ste in plaats van 1/45ste;
- flexibelere toegang tot een vervroegd pensioen in geval van zwaar werk;
- handhaving van de wettelijke pensioenleeftijd op 65 jaar;
- afschaffing van discriminatie tussen deeltijdse werknemers met IGU (inkomensgarantie-uitkering) en die zonder IGU.
Individualisering van sociale rechten
Iedereen moet gelijk worden behandeld ongeacht zijn burgerlijke staat of gezinssituatie. We moeten af van deze ouderwetse visie op ‘het gezin’. Het toepassen van de individualisering van sociale rechten is een manier om de onzekerheid te bestrijden en een erkenning van de veranderende samenleving.
Het ABVV wil:
- de afschaffing van het statuut van samenwonende, waarvan de meeste vrouwen de financiële gevolgen ondervinden;
- de sociale uitkeringen optrekken tot minstens 10% boven de armoedegrens.
Openbare diensten en een inclusieve samenleving
De openbare diensten in België en Europa moeten opgewaardeerd worden. De regering moet bepaalde strategische sectoren zoals energie, telecommunicatie, transport en huisvesting opnieuw ten dienste stellen van het algemeen belang. Vrouwen, die een groter armoederisico lopen, worden in grote mate beschermd door kwalitatieve openbare diensten (vervoer, administratie, onderwijs, huisvesting…).
Het ABVV wil:
- meer overheidscontrole op de energiesector;
- de permanente uitbreiding van het sociaal tarief tot de begunstigden van de verhoogde tussenkomst (BIM-statuut);
- toegang voor elke burger tot snel en kwalitatief internet en het behoud van een fysieke aanwezigheid achter bij overheidsloketten als antwoord op de digitale kloof;
- meer kinderopvangplaatsen;
- bestrijding van ongelijkheid en discriminatie op basis van leeftijd, nationaliteit, handicap, geslacht of gender;
- ontwikkeling van intersectionaliteit en de toepassing van gendermainstreaming in alle beleidsdomeinen;
- actie tegen seksisme door genderquota te handhaven binnen instellingen, politiek, vakbonden, enzovoort;
- een veilig en solidair migratiebeleid. De staat moet zijn verplichtingen inzake opvang van asielzoekers – ongeacht hun land van herkomst – nauwgezet nakomen. Het migratie- en asielbeleid moet de internationale verdragen inzake mensen- en arbeidsrechten en de algemene rechtsbeginselen eerbiedigen. België moet hierin een voortrekkersrol spelen. De toegang tot legale immigratiekanalen moet vergemakkelijkt worden.
Geweld tegen vrouwen
België ondertekende en ratificeerde de Istanbul-Conventie inzake het voorkomen en bestrijden van geweld tegen vrouwen en huiselijk geweld. Dit verdrag legt bindende normen vast die specifiek gericht zijn op het voorkomen van gendergerelateerd geweld, het beschermen van slachtoffers van geweld en het bestraffen van daders.
België keurde ook IAO-Conventie 190 goed. Dit internationale verdrag erkent ieders recht op een werkomgeving zonder geweld en pesterijen, met inbegrip van geweld en pesterijen op basis van gender.
België heeft sinds 2023 een wet Stop Feminicide!
Ondanks het wettelijke arsenaal zijn vrouwen nog veel te vaak slachtoffer van (soms fataal) geweld.
Het ABVV wil:
- een versterking van het wettelijk kader en de invoering van sancties;
- meer menselijke en financiële middelen om geweld te bestrijden;
- een betere behandeling van geweld tegen vrouwen door politie en gerecht. Vandaag leiden slechts 35% van de klachten tot een veroordeling. Dit is onaanvaardbaar.
Strijd tegen extreemrechts
Extreemrechtse partijen hebben de emancipatie van vrouwen altijd tegengewerkt. Traditionele gezinsmodellen, met rollenverdeling tussen mannen en vrouwen, vormen de kern van hun maatschappijvisie. Er is geen plaats voor het recht op abortus, noch voor gendergelijkheid. Alle bovenstaande eisen zijn de tegenpool van partijen die surfen op angst, die haat en polarisering voeden.
Laten we bij de verkiezingen in juni 2024 een dam opwerpen tegen extreemrechts.